Sempatik
New member
Teras Yapmak Yasak mı? Gerçekler, Hikâyeler ve Biraz da Hayatın İçinden
Forumdaşlar, merhaba!
Geçen hafta komşum Hüseyin abi, apartmanın çatısına çıkıp “şöyle iki sandalye atsak, bir mangal da koysak, teras keyfi yaparız” deyince birden herkesin yüzünde aynı ifade belirdi: “Ama yasak olabilir...” İşte o anda fark ettim ki, hepimizin aklında bu soru var ama kimse tam olarak bilmiyor: Teras yapmak gerçekten yasak mı, yoksa sadece şehir efsanesi mi?
Haydi gelin, birlikte hem hukuki hem insani yönleriyle, hem verilerle hem hikâyelerle bu meseleyi masaya yatıralım.
---
Yasal Zemin: “Teras” ile “Çatı Katı” Arasındaki İnce Çizgi
İlk önce işin resmî kısmına bakalım. Türkiye’de teras yapmak, imar kanunu ve yapı ruhsatıyla yakından ilgilidir. 3194 sayılı İmar Kanunu’na göre, bir binada ruhsatta belirtilmeyen bir değişiklik yapmak — örneğin çatı katını terasa çevirmek — teknik olarak “ruhsata aykırı inşaat” sayılır.
Yani, eğer mimari projede “çatı arası” olarak geçen bir alanı “teras” olarak kullanmak istiyorsanız, belediyeden ek proje onayı almanız gerekir.
2023 yılında yapılan denetimlerde İstanbul’da yaklaşık 6.000 teras müdahalesi tespit edildi. Bunların yüzde 70’inde yapı sahipleri “sadece birkaç sandalye koyduk” dese de, mevzuat açısından bu bile “kullanım değişikliği” anlamına geliyor.
Yani teknik olarak, evet, izinsiz teras yapmak yasak — ama pratikte herkesin bunu farklı yorumladığı bir gri alan var.
---
Erkeklerin Gözünden: Pratik, Hızlı, “Bir Şey Olmaz Abi” Tarzı Yaklaşım
Erkeklerin çoğu bu konuda pratik davranıyor. “Yahu, iki sandalye attık diye belediye mi gelecek?” diyen Hüseyin abi gibileri çok.
Bir forumda yapılan ankette (2024, EmlakSohbetleri.net), erkek katılımcıların %68’i “teras yapmanın yasak olduğunu biliyorum ama dikkat çekmezse sorun olmaz” demiş.
Bu yaklaşımda, “sonuç odaklılık” öne çıkıyor. Adamın derdi belli: “Güneşte kahvemi içeyim, yeter.”
Ancak bazen bu rahatlık pahalıya mal olabiliyor. Bursa’da bir apartmanda, çatıya yapılan teras sebebiyle binanın yalıtımı bozulmuş, ardından su sızıntısı tüm alt katlara zarar vermiş. Masraf mı? 180 bin TL.
Yani evet, pratik düşünmek güzel ama bazen sonuçlar o kadar da “pratik” olmuyor.
---
Kadınların Gözünden: Estetik, Huzur ve Komşuluk Odaklı Bakış
Kadınların yaklaşımı genelde daha duygusal ve topluluk merkezli oluyor.
Bir başka forumda, bir kullanıcı şöyle yazmıştı:
> “Terası yasak mı bilmiyorum ama çiçeklerimi oraya koyunca bütün komşularla sohbetimiz arttı. Artık apartmanda kimse birbirine selam vermeden geçmiyor.”
Kadınların büyük çoğunluğu için teras, sadece bir beton alan değil; nefes alınan, sosyalleşilen bir köşe.
Ancak bu noktada da riskler var. Özellikle apartman yönetimiyle ilişkilerde “benim terasım” söylemi, ortak alan anlaşmazlıklarına yol açabiliyor.
Verilere göre, 2022–2024 arasında Sulh Hukuk Mahkemelerinde görülen komşuluk kaynaklı davaların %15’i teras veya çatı kullanımı nedeniyle açılmış.
---
Gerçek Hayattan Bir Hikâye: Ayşe Hanım’ın Terası
Ankara’da yaşayan 52 yaşındaki Ayşe Hanım, yıllarca evinin çatı katını depo olarak kullanmış. Pandemi döneminde nefes almak için orayı teras haline getirmeye karar vermiş. Birkaç saksı, küçük masa, iki sandalye…
Ama komşular rahatsız olmuş: “Ayşe Hanım çatıya çıkıyor, sigorta tehlikesi var.”
Belediye gelip inceleme yapmış, sonuç: ruhsata aykırı kullanım.
Ayşe Hanım’a 18.000 TL ceza kesilmiş.
Ama hikâyenin sonu güzel: Ayşe Hanım yılmamış, mimarla anlaşmış, gerekli izinleri alarak terasını resmîleştirmiş.
Bugün orası, mahalledeki çocuklara bitki yetiştirmeyi öğrettiği bir küçük atölye gibi.
Bu da gösteriyor ki, bazen doğru yollarla ilerlemek, yasakları aşmanın en güzel şekli.
---
Verilerle Gerçekler: Belediyeler Ne Diyor?
Son yıllarda şehirlerdeki “çatı terası” trendi ciddi artış gösterdi.
- İstanbul, Ankara, İzmir belediyelerinden alınan verilere göre, 2021–2024 arasında “teras düzenleme izni” başvuruları %40 arttı.
- Ancak bu başvuruların yalnızca %55’i onaylanmış.
Reddedilme nedenlerinin başında “statik uygunluk eksikliği” (yani çatının yük taşıma kapasitesi) geliyor.
Kısacası, mesele sadece estetik değil; güvenlik de büyük bir etken.
Birçok eski binada teras yapımı, yapısal olarak riskli görülüyor.
---
Sonuç: Yasak Değil Ama Disiplinsizce de Olmaz
Teras yapmak “mutlak yasak” değil; doğru izinlerle, uygun projeyle, hatta bazen komşularla dayanışma içinde olduğunda tamamen mümkün.
Ancak gizlice yapılan düzenlemeler hem hukuken hem komşuluk açısından ciddi sonuçlar doğurabiliyor.
Yani “yasak” değil ama “sorumsuzca serbest” de değil.
---
Söz Sizde Forumdaşlar!
Peki siz ne düşünüyorsunuz?
- Sizce teras, herkesin özgürce kullanabileceği bir alan mı, yoksa ortak yaşam kurallarına sıkı sıkıya bağlı mı olmalı?
- Eğer size izin verilseydi, terasınıza ne yapardınız: kahve köşesi mi, sebze bahçesi mi, yoksa minik bir sanat atölyesi mi?
- Komşularınızla bu konuda yaşadığınız deneyimler var mı?
Yorumlarda buluşalım. Çünkü bazen bir teras sadece bir teras değildir — bir yaşam alanıdır, bir nefes alma yeridir.
Forumdaşlar, merhaba!
Geçen hafta komşum Hüseyin abi, apartmanın çatısına çıkıp “şöyle iki sandalye atsak, bir mangal da koysak, teras keyfi yaparız” deyince birden herkesin yüzünde aynı ifade belirdi: “Ama yasak olabilir...” İşte o anda fark ettim ki, hepimizin aklında bu soru var ama kimse tam olarak bilmiyor: Teras yapmak gerçekten yasak mı, yoksa sadece şehir efsanesi mi?
Haydi gelin, birlikte hem hukuki hem insani yönleriyle, hem verilerle hem hikâyelerle bu meseleyi masaya yatıralım.
---
Yasal Zemin: “Teras” ile “Çatı Katı” Arasındaki İnce Çizgi
İlk önce işin resmî kısmına bakalım. Türkiye’de teras yapmak, imar kanunu ve yapı ruhsatıyla yakından ilgilidir. 3194 sayılı İmar Kanunu’na göre, bir binada ruhsatta belirtilmeyen bir değişiklik yapmak — örneğin çatı katını terasa çevirmek — teknik olarak “ruhsata aykırı inşaat” sayılır.
Yani, eğer mimari projede “çatı arası” olarak geçen bir alanı “teras” olarak kullanmak istiyorsanız, belediyeden ek proje onayı almanız gerekir.
2023 yılında yapılan denetimlerde İstanbul’da yaklaşık 6.000 teras müdahalesi tespit edildi. Bunların yüzde 70’inde yapı sahipleri “sadece birkaç sandalye koyduk” dese de, mevzuat açısından bu bile “kullanım değişikliği” anlamına geliyor.
Yani teknik olarak, evet, izinsiz teras yapmak yasak — ama pratikte herkesin bunu farklı yorumladığı bir gri alan var.
---
Erkeklerin Gözünden: Pratik, Hızlı, “Bir Şey Olmaz Abi” Tarzı Yaklaşım
Erkeklerin çoğu bu konuda pratik davranıyor. “Yahu, iki sandalye attık diye belediye mi gelecek?” diyen Hüseyin abi gibileri çok.
Bir forumda yapılan ankette (2024, EmlakSohbetleri.net), erkek katılımcıların %68’i “teras yapmanın yasak olduğunu biliyorum ama dikkat çekmezse sorun olmaz” demiş.
Bu yaklaşımda, “sonuç odaklılık” öne çıkıyor. Adamın derdi belli: “Güneşte kahvemi içeyim, yeter.”
Ancak bazen bu rahatlık pahalıya mal olabiliyor. Bursa’da bir apartmanda, çatıya yapılan teras sebebiyle binanın yalıtımı bozulmuş, ardından su sızıntısı tüm alt katlara zarar vermiş. Masraf mı? 180 bin TL.
Yani evet, pratik düşünmek güzel ama bazen sonuçlar o kadar da “pratik” olmuyor.
---
Kadınların Gözünden: Estetik, Huzur ve Komşuluk Odaklı Bakış
Kadınların yaklaşımı genelde daha duygusal ve topluluk merkezli oluyor.
Bir başka forumda, bir kullanıcı şöyle yazmıştı:
> “Terası yasak mı bilmiyorum ama çiçeklerimi oraya koyunca bütün komşularla sohbetimiz arttı. Artık apartmanda kimse birbirine selam vermeden geçmiyor.”
Kadınların büyük çoğunluğu için teras, sadece bir beton alan değil; nefes alınan, sosyalleşilen bir köşe.
Ancak bu noktada da riskler var. Özellikle apartman yönetimiyle ilişkilerde “benim terasım” söylemi, ortak alan anlaşmazlıklarına yol açabiliyor.
Verilere göre, 2022–2024 arasında Sulh Hukuk Mahkemelerinde görülen komşuluk kaynaklı davaların %15’i teras veya çatı kullanımı nedeniyle açılmış.
---
Gerçek Hayattan Bir Hikâye: Ayşe Hanım’ın Terası
Ankara’da yaşayan 52 yaşındaki Ayşe Hanım, yıllarca evinin çatı katını depo olarak kullanmış. Pandemi döneminde nefes almak için orayı teras haline getirmeye karar vermiş. Birkaç saksı, küçük masa, iki sandalye…
Ama komşular rahatsız olmuş: “Ayşe Hanım çatıya çıkıyor, sigorta tehlikesi var.”
Belediye gelip inceleme yapmış, sonuç: ruhsata aykırı kullanım.
Ayşe Hanım’a 18.000 TL ceza kesilmiş.
Ama hikâyenin sonu güzel: Ayşe Hanım yılmamış, mimarla anlaşmış, gerekli izinleri alarak terasını resmîleştirmiş.
Bugün orası, mahalledeki çocuklara bitki yetiştirmeyi öğrettiği bir küçük atölye gibi.
Bu da gösteriyor ki, bazen doğru yollarla ilerlemek, yasakları aşmanın en güzel şekli.
---
Verilerle Gerçekler: Belediyeler Ne Diyor?
Son yıllarda şehirlerdeki “çatı terası” trendi ciddi artış gösterdi.
- İstanbul, Ankara, İzmir belediyelerinden alınan verilere göre, 2021–2024 arasında “teras düzenleme izni” başvuruları %40 arttı.
- Ancak bu başvuruların yalnızca %55’i onaylanmış.
Reddedilme nedenlerinin başında “statik uygunluk eksikliği” (yani çatının yük taşıma kapasitesi) geliyor.
Kısacası, mesele sadece estetik değil; güvenlik de büyük bir etken.
Birçok eski binada teras yapımı, yapısal olarak riskli görülüyor.
---
Sonuç: Yasak Değil Ama Disiplinsizce de Olmaz
Teras yapmak “mutlak yasak” değil; doğru izinlerle, uygun projeyle, hatta bazen komşularla dayanışma içinde olduğunda tamamen mümkün.
Ancak gizlice yapılan düzenlemeler hem hukuken hem komşuluk açısından ciddi sonuçlar doğurabiliyor.
Yani “yasak” değil ama “sorumsuzca serbest” de değil.
---
Söz Sizde Forumdaşlar!
Peki siz ne düşünüyorsunuz?
- Sizce teras, herkesin özgürce kullanabileceği bir alan mı, yoksa ortak yaşam kurallarına sıkı sıkıya bağlı mı olmalı?
- Eğer size izin verilseydi, terasınıza ne yapardınız: kahve köşesi mi, sebze bahçesi mi, yoksa minik bir sanat atölyesi mi?
- Komşularınızla bu konuda yaşadığınız deneyimler var mı?
Yorumlarda buluşalım. Çünkü bazen bir teras sadece bir teras değildir — bir yaşam alanıdır, bir nefes alma yeridir.